Bréf til starfsmanna - Léttir að loksins er komin hreyfing á málið

 Ágætu starfsmenn,

• Rannsókn Seðlabanka Íslands á karfaviðskiptum Samherja hefur verið send embætti Sérstaks saksóknara.
• Lögfræðingur Seðlabanka Íslands hefur tjáð Samherja hf. að bankinn hafi vísað máli því sem hann hefur haft til rannsóknar í 13 mánuði til embættis Sérstaks saksóknara. Það er léttir af þessum tíðindum og vonandi verður þetta til þess að málinu ljúki hið fyrsta.
• Augljóst er af þeim gögnum sem Seðlabanki Íslands hefur lagt fyrir dómstóla að bankinn hefur byggt málið á rangfærslum og vanþekkingu á rekstri Samherja hf. Vonast er til að þeir sem skoða málið hjá embætti Sérstaks saksóknara sýni meiri fagmennsku en yfirmenn og rannsakendur Seðlabanka Íslands hafa gert.
• Samherji hf. vekur athygli á því að á þeim 13 mánuðum sem liðnir eru frá því Seðlabanki Íslands  hóf rannsókn á málinu, hefur enginn verið yfirheyrður og ekki hefur verið leitað neinna skýringa á þeim gögnum sem haldlögð voru í upphafi. Það vekur því furðu að Seðlabanki Íslands meti stöðuna þannig nú að frekari rannsóknar sé þörf af hálfu annars embættis.
• Samherji hf. er sem fyrr tilbúinn til að veita alla þá aðstoð og upplýsingar um málið sem óskað er eftir, enda ljóst að hagsmunir félagsins eru þeir að málinu ljúki sem allra fyrst.
• Forstjóri Samherja sagði opinberlega í byrjun árs að hann teldi að Seðlabankinn myndi vísa málinu til Sérstaks saksóknara og að það yrði gert um miðjan apríl, þar sem seðlabankastjóri hefði ekki aðra útgönguleið í málinu vegna þess á hvaða forsendum stofnað var til þess. Engum að óvörum hjá Samherja hefur þetta nú komið á daginn!
• Fyrst í liðinni viku fékk Samherji afhent gögn sem Seðlabanki Íslands lagði fram í Hæstarétti Íslands í maí á síðasta ári en hélt leyndum fyrir Samherja, sem er fáheyrt milli málsaðila fyrir Hæstarétti.
• Í þessum gögnum grípur Seðlabanki Íslands til nýrra reiknikúnsta og dregur af þeim ályktanir sem eru jafn rangar og þær sem lágu að baki beiðni bankans um húsleitarheimild.
• Í línuriti sem Seðlabanki Íslands lagði fram í Hæstarétti máli sínu til stuðnings, sýnir bankinn samanburð á karfaverði Samherja og stærsta útflytjanda á karfa frá Íslandi. Línuritið sýnir að verð þessara tveggja útflytjenda er mjög svipað, fyrir utan löng tímabil þar sem verðið er hærra hjá Samherja:

4 vikna meðalverð tveggja stærstu útflytjenda á karfa til Þýskalands

           

• Það þarf töluvert einbeittan vilja til að geta lesið það út úr línuritinu hér að ofan að Samherji hafi selt karfa á undirverði og þar með brotið gegn gjaldeyrislögum.
• Á því tímabili sem greiningin nær til, veiddu skip Samherja 17.000 tonn af karfa, þar af voru um 3.000 tonn flutt út fersk til Þýskalands. Um helmingur þess magns eða um 1.500 tonn voru veidd af Snæfelli EA á fjögurra mánaða tímabili í kringum áramótin 2009/2010. Á því tímabili var mikil birgðasöfnun hjá Samherja í frosnum karfa og verð höfðu lækkað mikið. Með því að selja karfann ferskan fékkst hærra verð heldur en hefði fengist fyrir sjófrystan. Í mars breyttust aðstæður á mörkuðum aftur til hins betra, birgðir minnkuðu og skipið fór aftur að frysta karfa.

• Annar ferskur karfi sem veiddur var af skipum Samherja fékkst aðallega sem meðafli þegar veiðistýring við þorskveiðar gaf svigrúm til annarra veiða.
• Á árunum 2009 – 2011 fiskuðu Björgúlfur og Björgvin um 33.000 tonn, þar af voru innan við 4% ferskur karfi.
• Í kjölfar húsleitar Seðlabankans óskaði Samherji eftir fundi með gjaldeyriseftirlitinu. Haldinn var einn fundur, meðal annars til að fá leiðbeiningar um það hvernig innflutningur á fiski frá tengdum aðilum skyldi verðlagður. Framkvæmdastjóri gjaldeyriseftirlitsins gaf þær leiðbeiningar að menn ættu að kaupa á sem lægstu verði og selja á sem hæstu. Þegar framkvæmdastjóranum var bent á að það myndi stangast á við lög í Þýskalandi, þaðan sem Samherji hafði verið að kaupa fisk, sagði framkvæmdastjórinn að hann varðaði ekki um það. Þetta lýsir kannski umhverfinu sem við búum við í dag.
• Sem fyrr segir er það léttir fyrir Samherja að nú sé loksins komin hreyfing á þetta mál eftir 13 mánuði.

Baráttukveðjur,

Þorsteinn Már Baldvinsson

Kristján Vilhelmsson